Hier kijken we naar de due diligence-praktijken die je in acht moet nemen bij zowel het kopen als het verkopen van een bedrijf.
Het primaire doel van due diligence bij het kopen van een bedrijf is ervoor te zorgen dat er geen onverwachte problemen of onvoorziene aansprakelijkheden zijn.
Hoewel due diligence bestaat om de koper te beschermen, moet het proces door beide partijen goed begrepen worden.
Als verkoper ben je dan klaar voor de vragen van een koper. Als koper zul je weten wat je moet vragen en welke informatie je kunt verwachten, zodat je eerder zult merken als er zich iets dubieus voordoet.
Voorbereiding op de verkoop van een bedrijf
Als verkoper moeten je voorbereidingen beginnen op het moment dat je je bedrijf verkopen overweeg.
In wezen betekent dit dat je mentaal voorbereid moet zijn en actief moet beginnen met het positioneren en configureren van je bedrijf, klaar voor de verkoop, enkele jaren vooruit.
Als je zelf tijdig een grondige, consistente en eerlijke audit van je bedrijf uitvoert, zal dat een positief klimaat scheppen wanneer je klaar bent om te verkopen. Dit zal je dan helpen om een stroom van verdachte vragen van potentiële kopers te voorkomen.
Denk altijd goed na voordat je op dit moment drastische veranderingen in je bedrijf aanbrengt. Wat je misschien ziet als kleine, onschadelijke aanpassingen die je om goede redenen hebt gedaan, kan bij de verkoop gemakkelijk verkeerd worden opgevat.
Als de tijd is aangebroken om je bedrijf te koop te zetten en biedingen van potentiële kopers uit te nodigen, zijn er verschillende dingen waar je rekening mee moet houden:
Een checklist voor verkopers
Openbaarmaking: Als je klaar en bereid bent om de vereiste informatie over je bedrijf openbaar te maken, geef je potentiële kopers de positieve boodschap dat je te goeder trouw handelt.
Nog beter kun je een uitgebreid verkoperspakket samenstellen met alle details die een koper nodig zal hebben. Bovenal moet je de verleiding weerstaan om informatie met negatieve connotaties te verzwijgen. Als zaken later aan het licht komen zal dit de meeste schade aanrichten.
Om je eigen bedrijfsbelangen te beschermen, moet je potentiële kopers een geheimhoudingsovereenkomst (NDA) laten tekenen voordat je ze toegang geeft tot gevoelige bedrijfsgegevens. Dit document moet worden opgesteld door je juridisch adviseur.
Juridische aspecten: Je moet alle juridische risico’s bekendmaken die van invloed zijn op de rechten en plichten van de koper als zij de nieuwe eigenaar van je bedrijf zouden worden. Dit kan gaan over zaken als lopende rechtszaken, arbeidsgeschillen, contractvoorwaarden van klanten en intellectuele eigendomsrechten, maar ook over eigendom van onroerend goed en bedrijfsmiddelen.
Deal-moeheid: Het vermijden van dealmoeheid, die een enthousiaste koper ertoe kan aanzetten zich uiteindelijk terug te trekken, is grotendeels te danken aan een grondige verkoopvoorbereiding, een goed begrip van due diligence procedures, en een toezegging om tijdig te reageren op verzoeken van kopers.
Voorkom verrassingen: Breng niet in een laat stadium plotseling niet bekendgemaakte informatie in. Niet alleen zal dit je potentiële koper irriteren, dit gebrek aan vertrouwen zal ervoor zorgen dat ze alles wat al bekend is gemaakt als potentieel verdacht zullen beschouwen. Volledige eerlijkheid loont altijd.
Tip: bedrijven ter overname
Een bedrijf kopen voorbereiden
Als koper begint je due diligence lang voordat je klaar bent voor een bezichtiging.
Je moet eerst je ideale locatie vinden, je budget bepalen (waarbij je er ook voor moet zorgen dat je cijfers realistisch zijn voor wat je wilt verwerven) en dan je opties beperken uit de lijst van te koop staande bedrijven die aan je criteria voldoen.
Als je eenmaal een selectie hebt gemaakt, zullen je ontmoetingen met de respectieve verkopers zich waarschijnlijk richten op de volgende elementen:
Een checklist voor kopers
Financiën: Zorg ervoor dat je details verkrijgt over het financiële profiel van het bedrijf (bijvoorbeeld winst/verlies grootboeken, informatie over schulden, plus alle rekeningen van eventuele volledige dochterondernemingen).
Marktomstandigheden: Vrijwel los van een standaardwaardering moet je zorgvuldig nagaan tegen welke prijs vergelijkbare bedrijven van eigenaar wisselen.
Dit onderzoek geeft je een duidelijker inzicht in de factoren die deze prijsstelling beïnvloeden. Bovendien kun je door de verkoopcijfers van bedrijven in de loop der tijd te volgen de relatieve stabiliteit van de sector beter inschatten en de belangrijkste trends herkennen.
Operaties: Je moet ervoor zorgen dat je alle relevante informatie krijgt over operationele zaken. Hieronder vallen bedrijfsprocedures, operationele locaties, informatie over personeel, structuur van het managementteam, voorraden en leveranciers, maar ook informatie over klantrelaties en volledige gegevens over de verzekeringsdekking van het bedrijf.
Volledige openheid van zaken: Je kunt pas een aankoopbeslissing nemen als je over alle feiten beschikt die je nodig hebt. ‘Caveat emptor’ (koper let op) is het juridische principe dat hier geldt. Het is dus aan jou als koper om vast te stellen welke risico’s de beoogde aankoop met zich mee kan brengen.
Groeipotentieel: Je due diligence bij het kopen van een bedrijf moet een beoordeling van het groeipotentieel omvatten om het waarschijnlijke rendement op je investering te kwantificeren. Dat betekent dat je de prestaties en winsten moet analyseren en de specifieke elementen moet identificeren die de waarde van het bedrijf bepalen.